سایه سنگین بحران اقتصادی جهانی بر سر بازار ضایعات آهن و آلومینیوم آمریکا
در حالیکه زمینههایی برای پیشبینی مثبت تقاضای قراضه در آمریکا وجود دارد، اما شک و تردید بر سر روند آن در آینده این اطمینان را کمرنگ کرده و در هفتههای اخیر، بازارهای آهن قراضه و ضایعات آلومینیوم آمریکا بهدلیل نبود اطمینان از بازارهای داخلی و رکود در اقتصاد جهانی دوران ضعیفی را پشت سر میگذارند، اما در بخش اعظم سال، بواسطه شرایط مطلوب صنایع تولیدی آمریکا از بازار صادراتی قوی برخوردار بودهاند.
به نظر ناظران صنعتی، بازار آهن قراضه از وضعیت عجیب (سطح بسیار بالای قیمت، حتی در شرایطی که قیمتهای فولاد بویژه قیمت محصولات تا حدی نوسان داشته) برخوردار بوده است.
مدیرعامل موسسه صنایع بازیافت قراضه (Isri) میگوید: حتی در دوران رکود نیز قیمتهای قراضه چندان کاهش پیدا نکرد و تغییرات فقط ماهیانه بوده است. یک تحلیلگر آمریکایی میگوید: قیمت قراضه HMS1 در اوایل ماه اکتبر به 410 دلار در هر تن رسید که بالاترین سطح از اواخر سال 2008 بوده است.
در اوج رکود در سال 2009، قیمت HMS شماره یک بهطور متوسط 205 دلار و قیمت قراضه بوشلینگ 260 دلار در هر تن بود، اما قیمتها بسرعت افزایش یافته و قیمت قراضه نوع HMS1 در سال 2010 بهطور متوسط به 356 دلار در هر تن و به 425 دلار در هر تن امسال تاکنون رسیده و قیمت بوشیلینگ شماره یک بهطور متوسط در اواخر سال گذشته به 441 دلار در هر تن و امسال به 491 دلار رسیده است. قراضه دمقیچی (Shredded) که در سال 2009 به 234 دلار سقوط کرد، سال گذشته بهطور متوسط به 381 دلار در هر تن و امسال به 453 دلار رسید. در اوایل ماه اکتبر امسال قیمت قراضه دمقیچی حدودا 5 تا 10 دلار در هر تن کاهش پیدا کرد.
این قیمت بسیار بالا است و نمیتوان همیشه چنین قیمتی را حفظ کرد. بازار ضایعات آلومینیوم نیز نوساناتی را تجربه کرده، اما این نوسانات در حد دیگر بازارهای ضایعات غیرآهنی مانند مس و نیکل نبوده و بعضا دلیل آن نقش برجسته بازارهای سلف برای آلومینیوم و دیگر فلزات پایه است.
یک تحلیلگر میگوید: در حالیکه قیمت ضایعات مس اخیرا 60 سنت در هر پوند کاهش پیدا کرده، ضایعات آلومینیوم فقط 5 تا 7 پایین آمده، اما دلیل اینکه چرا قیمتهای آلومینیوم اولیه و ثانویه چنین نوسانات شدیدی را مانند مس تجربه نکرده این است که آلومینیوم از پایینترین سطح آغاز کرده ، اما اخیرا بازارهای ضایعات آلومینیوم و آهنی تحت تاثیر منفی وضعیت بازار قرار گرفته و به همین دلیل مصرفکنندگان داخلی و خارجی قراضه برای خرید در این شرایط که ثبات و اطمینان در بازار وجود نداشته، محتاطانه عمل میکنند، چون اقتصاد تولیدات صنعتی وضعیت مشخصی ندارد. یک تحلیلگر میگوید: احتیاط در بازار حاکم است و علامت روشن و مشخصی در چشمانداز دیده نمیشود و از شواهد اینگونه پیداست که اقتصاد آمریکا مجددا وارد یک دوران رکود عمیق دیگری خواهد شد، اما برخی از تحلیلگران نیز پیشبینی میکنند که بازار قراضه به رشد تدریجی خود ادامه داده و در پایان امسال و یا اوایل سال آینده قیمتهای آن مجددا بالا خواهد رفت. مصرفکنندگان از آینده خود میترسند، آنها نگران از دست دادن کار خود و بدهیها هستند و و از میزان فعالیتهای خود در بازار کم کردهاند.
گسترش بیشتر
همین پدیده در مورد آلومینیوم نیز بوجود آمده بهطوری که قیمت آلومینیوم حدود 10 سنت در هر پوند از اوایل ماه سپتامبر کاهش پیدا کرده و قیمت ضایعات آلومینیوم بیشتر از این نیز افت پیدا کرده است. مصرفکنندگان میخواهند محتاطانه در بازار حضور داشته باشند، چون دلیلی وجود ندارد که آنها عجلهای برای خرید داشته باشند. در بازار تا حدی فروش وجود دارد، اما نگرانی این است که از میزان آن کم خواهد شد.
تقاضا زیربنایی برای قراضه آهنی و آلومینیوم افزایش قابلتوجهی پیدا کرده و رشد تولیدات صنعتی در آمریکا نسبتا خوب ارزیابی شده است.
طبق گزارش بانک مرکزی آمریکا تولیدات صنعتی در ماه سپتامبر نسبت به ماه اوت 2/0 درصد و 2/3 درصد نسبت به اوایل سال افزایش داشته است.
شاخص دیگری که نشان میدهد، اقتصاد آمریکا رشد مثبتی را خواهد داشت، شاخص «مدیران خرید» موسسه مدیریت عرضه تولیدات صنعتی است که در ماه سپتامبر 6/51 درصد رشد را به ثبت رسانده و نسبت به ماه اوت 6/50 درصد رشد داشته و هرگونه افزایش بالای 50 درصد نشاندهنده توسعه اقتصادی است.
بعضی از دستاندرکاران بازار میگویند: بازارهای خودرو و لوازم خانگی همچنان از وضعیت خوبی برخوردارند و انتظار میرود که شرایط نیز به همین منوال ادامه داشته باشد.
بنا به گزارش MBR حتی با وجود مشکلات حاصله از زلزله و سونامی در ژاپن که اوایل امسال رخ داد میزان تولید خودروی سبک در آمریکایشمالی در سال 2011 حدودا به 8/12 میلیون دستگاه برسد که 9/11 میلیون دستگاه در سال گذشته و از 68 میلیون دستگاه در اوج بحران بیشتر است.
با توجه به افزایش کنونی تقاضا و موجودی پایین انبارهای فروشندگان، تولید خودرو میتواند در سال 2012 به 14 میلیون دستگاه نیز برسد.
علائم حیات
بازارهای ساختمانی نیز با وجود اینکه در حال حاضر ضعیف است، اما علائمی از بهبود مشهود است. براساس گزارش دفتر آمار آمریکا رشد فعالیت ساختمانی در ماه اوت نسبت به ژوئیه امسال 4/1 درصد و نسبت به اوت 2010 حدود 9/0 درصد افزایش نشان میدهد.
شاخص بازار مسکن انجمن ملی خانهسازان آمریکا (NAAB) نشان میدهد که رشد ساخت و ساز خانههای ویلایی در ماه سپتامبر نسبت به ماه اوت 7/1 درصد رشد داشته و این رشد باعث شد که فروش لوازم خانگی نسبت به مدت مشابه در سال قبل آن تا 1/3 درصد افزایش پیدا کند.
گزارش شده که بهرهبرداری از ظرفیت فولاد خام در آمریکا در ماههای اوت و سپتامبر 77 درصد بود و در اواسط ماه اکتبر به 75 درصد کاهش پیدا کرده، در حالیکه یک سال پیش این رقم به 3/67 درصد رسید. شاید دلیل این کاهش در ماه اکتبر این است که این ماه آخرین ماه طولانی سال است که مردم تا حدی از فعالیتهای خود کم میکنند، چون با شروع ماه نوامبر کارخانهها بتدریج آماده تعطیلات میشوند و سردی هوا نیز مزید بر علت میشود، بخصوص در شمال آمریکا این وضعیت بیشتر رخ میدهد، بنابراین با افت تولید و افزایش تقاضا بدون شک قیمتها افزایش پیدا خواهد کرد، اما مساله مهم در شرایط کنونی اتفاقاتی است که در یونان و دیگر کشورهای اروپایی رخ میدهد و باید منتظر اثرات آن بر بازار آمریکا بود.
با توجه به تمام سردرگمیها و اطمینان نداشتن به بازار و نیز اینکه قیمتهای قراضه از نظر استانداردهای تاریخی در سطح بالایی قرار دارد، این احتمال وجود ندارد که با فرا رسیدن زمستان پیش خرید قراضه افزایش یابد. اگر قیمت قراضه HMS1 یکصد دلار در هر تن میبود، بدون شک آن را خریده و ذخیره میکردند، اما حالا که قیمت آن 420 دلار است، آنها میخواهند که این قیمت تداوم داشته باشد.
با آغاز بحران بدهی اروپا ارزش برابری دلار در مقایسه با یورو و دیگر ارزها بالاتر رفته و این فاصله زیادتر شده است. دستاندرکاران بازار میگویند: تقاضا برای قراضه آمریکا تا پایان ماه اوت 20 درصد افزایش پیدا کرده و پیشبینی میشود که تا پایان امسال به 28 میلیون تن برسد، اما به هرحال اخیرا خریداران خارجی خریدهای اضافی خود را متوقف کردهاند، در نتیجه قیمتهای صادراتی ترکیه بهدلیل افت تقاضای بازارهای جهانی 30 دلار در هر تن در هفتههای اخیر پایین آمده است.
خرید در حد نیاز
مساله این است که آهن قراضه گران شده، بنابراین هر کس به حد نیاز خود خریداری میکند.
این داستان برای ضایعات آلومینیوم نیز صادق است. چین مدتی است که در بازار خاموش است و خریدری ندارد، بخصوص آلومینیوم ثانویه نمیخرد و در نتیجه این کشور را در تابستان به یک صادرکننده تبدیل کرده بود و فقط خریدارانی که به فلزات نیاز دارند تا سفارشات خود را تکمیل کنند فعال هستند، اما در غیر اینصورت بازار کاملا آرام است و صادرکنندگان با افت تقاضای بازار دچار مشکل شدهاند و با شروع بحران در بازار در دو ماه گذشته خریداران نیز عجلهای برای خرید نداشتهاند.
منبع: متال بولتن